ว่านธรณีสาร ว่านมงคลที่ควรปลูก

ว่านธรณีสารมีหลายชื่อเรียกตามท้องถิ่น เช่น เฮี้ยะเอ้โท้,มะขามป้อมดิน (เชียงใหม่), เสนียด (ภาคกลาง) และก็เชื่อว่าคนที่อายุเข้าเลขสี่ หลายๆ คนคงรู้จักมักคุ้นกันดี เพราะเป็นว่านที่หาง่าย พบทั่วไป ที่สำคัญเป็นว่านที่ใช้ในการประกอบพิธีมงคล ขับไล่สิ่งอัปมงคลเสนียดต่างๆ ได้เป็นอย่างดี แต่ปัจจุบันอาจพบเห็นว่านธรณีสารน้อยลง เนื่องจากกาลเวลาเปลี่ยนไป สิ่งบางสิ่งก็จำต้องเปลี่ยนไปตามกาลเวลาเช่นกัน แต่สิ่งหนึ่งที่ไม่เปลี่ยนไปตามเวลานั่นคือ ความศักดิ์สิทธิ์ และสรรพคุณทางยาที่มีอยู่ในว่านธรณีสารไม่เคยแปรเปลี่ยน ยังคงเดิมเสมอ

สมัยรุ่นปู่ย่าตายาย เมื่อคราใดที่มีพิธีมงคล สิ่งหนึ่งที่ขาดเสียมิได้ คือ ต้องมีกิ่งของว่านธรณีสารอยู่ในพิธีด้วยเสมอ ปัจจุบันว่านธรณีสารกำลังจะสาบสูญไปจากสังคมไทยเนื่องจากทัศนคติของคนไทยกำลังเปลี่ยนไป

ว่านธรณีสารยังคงความสำคัญก็ตามชนบทที่ทุรกันดารหรือในชนบทบางพื้นที่ที่ยังคงเชื่อถือเรื่องไสยสาสตร์มนต์ดำอยู่เพราะเชื่อว่าว่านธรณีสารสามารถแผ่อิทธิคุณคุ้มครองอาณาบริเวณนั้นให้รอดพ้นจากมนต์ดำ ความจัญไรได้อย่างสบาย ซึ่งคุณวิเศษของว่านธรณีสารนั้นมีมากกว่าที่หลายๆ คนจะคาดคิด ไม่เช่นนั้น คนสมัยโบราณคงไม่ยกย่องให้ว่านธรณีสารเป็นไม้มงคลชั้นสูงเป็นแน่

ลักษระของว่านธรณีสาร สิ่งหนึ่งที่ไม่เหมือนกับว่านทั่วไป คือ ว่าธรณีสารเป็นไม่ยืนต้น ขนาดเล็ก สูงเต็มที่ประมาณ 3-4 ฟุต มีลำต้นขึ้นไปตรงๆ เหมือนกับไม้ยืนต้นทั่วไป ลำต้นกลมเล็กตรง มีก้านใบ และลักษณะใบคล้ายใบมะยม แต่ใบเล็กกว่ามะยมมาก ลักษระต้นจะแจ้เตี้ยถ้าเปลูกมากๆ เป็นกลุ่มก็ดูสวยงามดี มีดอกสีแดง เล็กๆ ห้อยเป็นตุ่มอยู่ตามใต้ท้องใบ ลักษณะเป็นราวคู่กันไปจนถึงปลายก้านใบคล้ายกับลูกใต้ใบ มีบางท่านกล่าวว่าว่านธรณีสารนั้นไม่ใช่ว่าน แต่จัดอยู่ในกลุ่มพืชสมุนไพร ซึ่งถ้ามองตามหลักพฤกษศาสตร์ ก็อาจหมายถึงพืชที่เป็นสมุนไพรในวงศ์สลัดได แต่ถ้าตามหลักอาถรรพ์เวทแล้วธรณีสารก็มีบันทึกไว้ในตำราว่าน มีการกล่าวถึงอิทธิคุณไว้อย่างชัดเจนด้วยเหมือนกัน ส่วนนี้ก็เป็นการมองอีกทัศนะหนึ่ง ผู้เขียนจะไม่ขอหักล้างความคิดผู้ใด แล้วแต่ความเห็นส่วนตัว

ประโยชน์ โบราณท่านบันทึกไว้ว่า ธรณีสารสามารถใช้ทางประกอบพิธีประพรมน้ำพระพุทธมนต์ ในงานศิริมงคลต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น งานขึ้นบ้านใหม่ งานแต่ง งานวันเกิด ฯลฯ โดยจะนำกิ่งหรือก้านใบธรณีพิธีและมงคลแก่สถานที่นั้นๆ ปัจจุบันไม่มีให้เห็นแล้ว เนื่องจากเวลาพระประพรมน้ำมนต์ก็มักใช้ก้านมะยมบ้าง ก้านมะพร้าวบ้าง ธรณีสารจึงถูกลดบทบาทลง แต่ในต่างจังหวัดบางที่ก็ยังคงใช้ธรณีสารผสมกับก้านมะยมประพรมน้ำมนต์

ส่วนสรรพคุณทางด้านแพทย์แผนโบราณ ธรณีสารเป็นที่นิยมมากและรู้จักกันมาช้านานแล้วสรรพคุณทางเภสัช ใช้ปรุงยาขับลมในลำไส้ได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้ยังใช้ได้ผลดี สำหรับโรคของเด็กใช้ใบธรณีสารมาตำให้ละเอียดแล้วผสมกับพิมเสนพอสมควรใช้ยานี้กวาดคอ สำหรับเด็กที่เป็นไข้ ตัวร้อน หรือว่าเด็กเป็ฯตาลทราง หรือในผู้ใหญ่ที่ท้องอืดท้องเฟ้อ ปวดท้อง ใช้ต้นและรากต้มน้ำกินเป็นยาขับลมได้ ใบตำเป็ฯยาพอกเหงือกบวม แก้ปวดฟัน และตำพอกตามร่างกายแก้ผื่นคัน สรรถคุณทางยานี้ผู้ไม่มีความชำนาญหากต้องการใช้ต้องปรึกษาแพทย์แผนโบราณก่อน

สนับสนุนบทความดีๆ โดย www.thaioracle.com/